Το ανθρώπινο αυτί είναι ένα μικρό θαύμα βιοτεχνολογίας. Έχει την ικανότητα να προσλαμβάνει ηχητικά κύματα, και σαν ένας μικροσκοπικός μετασχηματιστής, να μετατρέπει τη μηχανική τους ενέργεια σε ηλεκτρική, η οποία στη συνέχεια διοχετεύεται με τα καλώδια / νεύρα στον εγκέφαλο.

Το πτερύγιο του αυτιού συλλέγει τον ήχο και τον οδηγεί σε ένα ελαφρά κεκαμμένο σωλήνα, τον έξω ακουστικό πόρο, ο οποίος αποφράσσεται στο έσω τέλος του από την ελαστική τυμπανική μεμβράνη. Η δόνηση της τυμπανικής μεμβράνης από το ηχητικό κύμα μεταδίδεται σε μία αλυσίδα μικροσκοπικών οσταρίων (σφύρα, άκμονας, αναβολέας), και μέσα από μία μικρή θυρίδα στα υγρά του κοχλία, που είναι το κύριο όργανο της ακοής. Η δόνηση των υγρών του κοχλία μετακινεί τα τριχίδια των ακουστικών κυττάρων, που μετατρέπουν αυτή την παθητική κίνηση σε ηλεκτρικό σήμα. Το ακουστικό νεύρο συλλέγει τα ηλεκτρικά σήματα από τα ακουστικά κύτταρα και τα διοχετεύει στα αρμόδια εγκεφαλικά κέντρα, όπου μετά από επεξεργασία, προκύπτει η αντίληψη της ακοής.

 

Την ακοή μπορούμε να εξετάσουμε με το ακοόγραμμα, μία εξέταση κατά την οποία παρουσιάζουμε στον εξεταζόμενο ήχους προοδευτικά μειούμενης έντασης και σημειώνουμε σε ειδικό διάγραμμα την ελάχιστη ένταση που μπορεί να ακούσει σε κάθε συχνότητα (νότα).

 

Η μείωση της ακοής, δηλαδή η βαρηκοΐα, διακρίνεται σε δύο μεγάλες κατηγορίες:

 

Σε αυτή υπάρχει βλάβη στο σύστημα που μεταφέρει τον ήχο από το εξωτερικό περιβάλλον στο εσωτερικό αυτί (ακουστικός πόρος, τυμπανική μεμβράνη, οστάρια). Συνηθισμένες παθήσεις που προκαλούν βαρηκοΐα αγωγής είναι το βύσμα κυψέλης στον ακουστικό πόρο, η οξεία μέση ωτίτιδα, η εκκριτική ωτίτιδα, η χρόνια μέση ωτίτιδα, η διάτρηση της τυμπανικής μεμβράνης, το χολοστεάτωμα και η ωτοσκλήρυνση.
 

Χαρακτηριστικό αυτού του τύπου βαρηκοΐας είναι ότι υπάρχει δυνατότητα θεραπείας, φαρμακευτικής ή χειρουργικής, με άριστο αναμενόμενο αποτέλεσμα.
 

Προκύπτει όταν υπάρχει βλάβη είτε στο ίδιο το όργανο ακοής είτε στο ακουστικό νεύρο και τις νευρικές οδούς που είναι υπεύθυνες για την ακοή. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της κατηγορίας είναι οι περισσότερες περιπτώσεις συγγενούς βαρηκοΐας, το ακουστικό τραύμα και η βαρηκοΐα από θόρυβο, η βαρηκοΐα από φάρμακα και από λοιμώδη νοσήματα, η βαρηκοΐα που προκύπτει με την ηλικία (πρεσβυακοΐα) και η αιφνίδια βαρηκοΐα.
 

Με την εξαίρεση της αιφνίδιας βαρηκοΐας, η νευροαισθητήριος βαρηκοΐα είναι μόνιμη και δεν θεραπεύεται, είτε με συντηρητικά είτε με χειρουργικά μέσα. Σε μερικές περιπτώσεις είναι χρήσιμα υποστηρικτικά μέσα, όπως ακουστικά βαρηκοϊας και κοχλιακά εμφυτεύματα.